مقایسه رابط کاربری iOS ، ONE UI و MIUI

صرف‌نظر از این‌که تفاوت‌های بنیادی دو سیستم‌عامل به اندازه‌ای است که نمی‌توان در همه‌ی بخش‌ها این دو را با یکدیگر مقایسه کرد، اما زمانی که سخن از رابط گرافیکی به میان می‌آید اشتراکاتی میان سیستم‌عامل‌های اندروید و iOS وجود دارد. از سویی دیگر اندروید همانند iOS یک رابط گرافیکی واحد ندارد و چون تولیدکنندگان مختلفی گوشی‌های خود را مبتنی بر این سیستم‌عامل به بازار عرضه می‌کنند، رابط پیش‌فرض آن را تغییر داده و پوسته‌ی ظاهری خود را پیاده می‌کنند، از این‌رو اندروید به اشکال مختلفی در گوشی‌های هوشمند دیده می‌شود.

نکته‌ی مهمی که در این بین وجود دارد آن است که اندروید پتانسیل‌های بسیار بالایی در شخصی‌سازی ظاهری و رابط کاربری دارد. به‌نحوی که تقریباً همه‌ی قسمت‌های اساسی رابط کاربری از نظر ظاهری و چیدمان المان‌های مختلف قابل تغییر یافتن است و می‌توان گفت محدودیتی وجود ندارد. از این‌رو هر کاربری مطابق سلیقه‌ی خود می‌تواند از صفر تا صد رابط کاربری را به‌گونه‌ای شخصی‌سازی کند که نتوان هیچ شباهتی میان ظاهر پیش‌فرض دستگاه با ظاهر شخصی‌سازی شده یافت.

اما قابلیت‌های شخصی‌سازی در سیستم‌عامل iOS به اندازه‌ی اندروید گسترده و متنوع نیست. در اندروید حتی اگر خود سیستم‌عامل اجازه‌ی تغییر مواردی چون پنل تنظیمات سریع، صفحه قفل، نمای وظیفه را ندهد اما اپلیکیشن‌هایی هستند که می‌توانند ازطریق دسترسی‌هایی که اندروید دراختیار اپلیکیشن‌ها قرار می‌دهد، جایگزین عناصر پیش‌فرض رابط کاربری شده و ظاهر گوشی را به‌کل دگرگون کنند.

بااین‌حال رابط کاربری پیش‌فرض گوشی‌هایی چون سامسونگ و شیائومی دارای ویژگی‌ها و اصول طراحی خاصی هستند که صرف‌نظر از سلیقه‌ی شخصی، می‌تواند به انتخاب کاربر در هنگام خرید گوشی جهت‌دهی کند. از این‌رو در مقاله پیش‌رو، اصلی‌ترین بخش‌های دو رابط‌های کاربری پرطرفدار اندروید و رابط کاربری سیستم‌عامل iOS که کاربر در طول روز بیشتر با آن‌ها سروکار دارد را بررسی و با یکدیگر مقایسه خواهیم کرد.

 

مقایسه رابط کاربری گوشی سامسونگ ، شیائومی و آیفون

صفحه‌ قفل

 

 

اگر بخواهیم مقایسه را با اولین چیزی که هنگام روشن کردن صفحه با آن مواجه می‌شویم، شروع کنیم باید به مقایسه صفحه‌ی قفل بپردازیم. در صفحه قفل One UI، امکان تغییر سبک ساعت و اضافه کردن ویجت‌های کاربردی به انتخاب کاربر وجود دارد، اینگونه برای مشاهده اطلاعات ویجت‌های منتخب، نیازی به باز کردن قفل صفحه نیست. همچنین می‌توان مستقیما ازطریق میان‌برهای کناری صفحه قفل به دو برنامه پرکاربردتر دسترسی پیدا کرد که می‌توان نوع برنامه را تغییر داد.

 

اما در iOS تنها امکان تغییر تصویر پس‌زمینه صفحه قفل، دسترسی به دوربین و روشن کردن چراغ‌قوه وجود دارد. همچنین در رابط کاربری MIUI که تا حد زیادی از اصول طراحی iOS بهره گرفته است، خبری از ویجت‌های صفحه قفل و میان‌برهای قابل شخصی‌سازی نیست.

میان‌بر سمت راست به دوربین و میان‌بر سمت چپ تنها به برخی سرویس‌های پیش‌فرض شیائومی مانند فید خبری، ریموت کنترل و مدیریت دستگاه‌های هوشمند دسترسی می‌دهد. بااین‌حال دو وجه اشتراک بین MIUI و One UI دیده می‌شود و آن‌هم امکان تغییر سبک ساعت و قابلیت والپیپرهای زنده و قابل تغییر (Dynamic) است.

 

صفحه اصلی

 

تا پیش‌از iOS 14، صفحه‌ اصلی گوشی‌های آیفون از تنها سه بخش اصلی تشکیل می‌شد. قسمت اول صفحه‌ی اپلیکیشن‌ها که امکان جابجایی آزادانه آیکون‌های اپلیکیشن‌ها و امکان ایجاد یک فضای مجزا خارج از لیست اپلیکیشن‌ها وجود نداشت، قسمت دوم بخش پایین صفحه که به آن Dock گفته می‌شود و امکان پین‌کردن بیش‌از چهار اپلیکیشن در آن وجود نداشت و قسمتی به نام Spotlight که با لغزاندن صفحه به سمت پایین وظیفه‌ی بخش جستجوی دستگاه را ایفا می‌کرد.

پس‌از انتشار نسخه‌های جدیدتر خوشبختانه اپل امکانات بیشتری مانند ویجت‌ها و امکان ایجاد صفحات خالی و شخصی‌سازی آیکون برنامه‌ها را به آن اضافه کرد و شکاف اصلی میان اندروید و iOS را از میان برد. اکنون از این نظر MIUI و One UI تفاوت چندانی با آیفون ندارند، بااین‌حال چیدمان صفحات اصلی دو رابط کاربری اندروید را می‌توان به گونه‌ای تنظیم کرد که صفحه‌ی اپلیکیشن‌ مجزا از صفحه اصلی باشد و همچنین ویجت‌ها و آیکون برنامه‌ها را آزادانه در هر نقطه از صفحه قرار داد اما در iOS همچنان این امکان وجود ندارد.

از نظر شخصی‌سازی MIUI و One UI همچنان منعطف‌تر و کامل‌تر از iOS ظاهر می‌شوند. سامسونگ در 4 One UI با افزودن ویژگی تم پویا برای شخصی‌سازی صفحه هوم به کاربران اجازه می‌دهد که تم رنگی گوشی خود را براساس پس‌زمینه انتخابی تغییر دهند، بدین ترتیب، رنگ‌آمیزی آیکون‌ها براساس پالت رنگی تعریف‌شده مطابق تصویر زمینه خواهد بود. این امکان فعلا در MIUI وجود ندارد اما طبق وعده‌های داده‌شده، این امکان به گوشی‌های شیائومی نیز اضافه خواهد شد.

مهم‌ترین پتانسیل One UI و MIUI در زمینه شخصی‌سازی صفحه اصلی، بهره‌گیری از بخشی به نام تم‌ها (Themes و Galaxy Themes) است که طیف بسیار وسیع و متنوعی از تم‌های مختلف با تغییر رنگ، نماد و شکل آیکون‌ها، منو‌ها و نیز تصاویر زمینه، فونت‌ها و حتی تم صوتی را در جای جای سیستم اعمال می‌کند.

اخیراً هر دو رابط کاربری مبتنی بر اندروید، مجهز به صفحه‌ی فید خبری گوگل شده‌اند. همچنین امکان جستجوی مشابه قابلیت Spotlight در آیفون، در One UI نیز وجود دارد و با جستجوی کلیدواژه‌های موردنظر (مثلا نام یک فایل یا مخاطب) در برنامه‌های پیش‌فرض سامسونگ و برخی برنامه‌های گوگل می‌توان محتوای موردنظر را پیدا کرد.

نمای وظیفه یا برنامه‌های اخیر

تمامی رابط‌های کاربری مجهز به بخشی به‌نام Recent app یا برنامه‌های اخیراً باز شده هستند. زمانی که شما برنامه‌های مختلفی را باز می‌کنید، هنگام بازگشت به صفحه‌ی اصلی به‌طور کامل بسته نمی‌شوند، همچنین بسیاری از مواقع لازم است میان دو برنامه به‌سرعت جابه‌جا شوید. نمای برنامه‌های اخیر این دو وظیفه را برعهده داشته و یکی از اجزای مهم رابط کاربری به‌حساب می‌آید.

این منو در iOS از مدت‌ها پیش تاکنون تغییری نکرده است و یکی از ضعف‌های آن در مقایسه با رابط‌های کاربری اندرویدی، نداشتن گزینه‌ی بستن همه‌ی اپلیکیشن‌ها است. این در‌حالی است که دو رابط کاربری MIUI و One UI این امکان را از ابتدا تاکنون داشته‌اند.

منوی نمای اخیر آیفون تقریباً هیچ قابلیت خاصی به‌غیر از سوییچ بین برنامه‌ها و بستن آن‌ها ارائه نمی‌دهد اما در دو رابط کاربری اندروید مذکور قابلیت‌های بسیار کاربری و قابل توجهی وجود دارد که یکی از آن‌ها اجرای دو برنامه به‌صورت هم‌زمان با تقسیم صفحه به دو قسمت یا امکان اجرای چندین برنامه به‌صورت پنجره‌های شناور با قابلیت تغییر اندازه است. افزون‌بر این می‌توانید برنامه‌های موردنظر را پین کنید تا هنگام بستن همه‌ی اپلیکیشن‌ها، این برنامه‌ها بسته نشوند.

در گوشی‌های شیائومی امکان شخصی‌سازی این منو وجود دارد و چیدمان را می‌توان به دوحالت عمودی یا افقی تغییر داد. این شخصی‌سازی به‌صورت پیش‌فرض در گوشی‌های سامسونگ میسر نیست، اما به کمک برنامه‌ای از خانواده‌ی Goodlock می‌توان این منو را به شکال بسیار متنوعی شخصی‌سازی کرد که در آینده بیشتر به آن خواهیم پرداخت.

یکی از مزیت‌هایی که رابط کاربری One UI در زمینه‌ی چند وظیفگی دارد، امکان کشیدن و رها کردن محتوا بین برخی اپلیکیشن‌هاست. گرچه این امکان بیشتر در تبلت‌ها و نمایشگرهای بزرگ مورد توجه است؛ درهرحال می‌توانید بین برنامه‌های پیش‌فرض سامسونگ و برخی برنامه‌های دیگر که از این قابلیت پشتیبانی می‌کنند، از آن استفاده کنید.

به‌لطف یکپارچگی رابط کاربری One UI با سرویس‌ها و اپلیکیشن‌های مایکروسافت، این امکان در اپلیکیشن‌های ورد یا اکسل وجود دارد که بتوانید محتوای متنی یا تصویری را از مدیریت فایل گوشی یا گالری به این اپلیکیشن‌ها با کشیدن و رها کردن انتقال دهید. همچنین می‌توان از برخی برنامه‌ها مانند مرورگر یا مدیریت فایل دو پنجره‌ی مجزا ایجاد کنید و فایل‌های خود را بین آن‌ها به‌این صورت جابه‌جا کنید.

پنل تنظیمات سریع و اعلان‌ها

یکی دیگر از بخش‌های مهم رابط کاربری، پنل تنظیمات سریع و اعلان‌هاست. این بخش در نسخه‌های ابتدایی همه‌ی سیستم‌عامل‌ها تنها به اعلان‌های دریافت شده اختصاص داشت، اما بعدها میان‌برهای تنظیمات سریع به آن اضافه‌شد تا آن دسته از پیکربندی‌هایی که در طول روز چند مرتبه خاموش یا روشن‌ می‌شوند، راحت‌تر دردسترس باشند. این دو بخش در iOS از یکدیگر مجزا هستند و در طول نسخه‌های مختلف نحوه‌ی دسترسی به آن‌ها چندین بار تغییر کرد.

درحال‌حاضر در iOS 15 با پائین کشیدن صفحه از سمت راست به کنترل سنتر آیفون و با پائین کشیدن صفحه از سمت چپ به اعلان‌ها دسترسی پیدا خواهید کرد. اما در رابط‌های کاربری MIUI و One UI بازکردن این پنل از ابتدا تاکنون تغییری نکرده و با سوایپ از بالای صفحه در یک صفحه قابل دسترسی هستند. البته در نسخه ۱۲ رابط کاربری شیائومی قابلیتی اضافه شده که می‌توان این دو بخش را به سبک iOS تغییر داد و از یکدیگر مجزا کرد.

در بخش میان‌بر تنظیمات سریع در بین همگی این رابط‌های کاربری چند تنظیم اساسی مانند خاموش یا روشن کردن وای‌فای، بلوتوث، اینترنت موبایل و نیز تغییر روشنایی صفحه مشترک است. بااین‌حال امکان افزودن میان‌بر‌های بیشتری وجود دارد اما مواردی که در کنترل سنتر iOS مشاهده می‌شود، مستقیما از همان صفحه قابل ویرایش نیستد، بلکه باید ازطریق تنظیمات و ورود به بخش کنترل سنتر تغییر داده شوند. خوشبختانه اندروید و iOS از امکان افزودن میانبر تنظیمات برنامه‌های شخص ثالث در این قسمت پشتیبانی می‌کنند.

پنل اعلان‌ها و تنظیمات سریع One UI مناسب صفحه‌نمایش بزرگ و کار با یک دست طراحی شده است. کاربر با کشیدن صفحه به پائین وارد کوئیک پنل می‌شود و گزینه‌های آن در نیمه‌ی پایینی صفحه قرار می‌گیرند تا دسترسی به‌آن‌ها با یک‌دست به‌راحتی مقدور باشد.

با لمس نوشته زیر هر آیتم می‌توان گزینه‌های بیشتری از آن تنظیم را مشاهده کرد،‌ برای مثال می‌توانید شبکه‌ی وای‌فای یا دستگاه بلوتوث متصل را از این طریق تغییر دهید، همچنین با نگه‌داشتن این بخش می‌توان مستقیما به صفحه تنظیمات آن وارد شد. امکان دسترسی به تنظیمات، مدیریت گجت‌های هوشمند مبتنی بر اینترنت اشیاء، جستجو و خاموش کردن گوشی ازطریق این پنل نیز آن را بی‌نقص‌تر کرده است.

بخش اعلان‌ها در هر دو رابط کاربری اندروید براساس اولویت فعالیت‌های درجریان طراحی شده است. برای مثال اگر یک آهنگ در حال پخش باشد، اعلان آن در بالاترین بخش قرار می‌گیرد. بخش دوم به مکالمات اختصاص دارد و اعلان برنامه‌های پیامک و پیام‌رسان‌ها در این بخش قرار می‌گیرد.

شما می‌توانید تنظیم کنید که اعلان‌های پیام‌رسان‌های شما در این بخش به‌صورت یک پنجره گفتگو عمل کرده و دریافت و ارسال پیام‌های خود را بدون حذف شدن اعلان آن انجام دهید. اعلان‌های سایر اپلیکیشن‌ها در پایین‌ترین بخش قرار می‌گیرند و همچنین اعلان‌هایی که بی‌صدا هستند به‌صورت یک نوار کوچک‌شده نمایش داده می‌شوند تا کمتر فضای این صفحه اشغال شود. با گسترده کردن هر اعلان نیز می‌توان به گزینه‌های خاصی مانند پاسخ، حذف و… دسترسی داشت.

به‌طور کلی با وجود این‌که رابط کاربری MIUI مبتنی بر اندروید است اما طراحی این دو بخش بیشتر برگرفته از سبک طراحی iOS است. بخصوص اگر حالت تقسیم اعلان‌ها و تنظیمات سریع را فعال کنید، شیوه به‌تعویق انداختن اعلان‌ها، دسترسی و نمایش لیست وای‌فای و بلوتوث شباهت بسیاری به iOS دارد

ناوبری

ناوبری در گوشی‌های آیفونی که مجهز به دکمه‌ی Home هستند تنها به وسیله‌ی فشردن این دکمه صورت می‌گیرد. با دو بار فشردن این دکمه می‌توان به برنامه‌های اخیر دسترسی داشت. بازگشت به منوی قبل در اپلیکیشن‌ها بسته به‌نوع اپلیکیشن‌ دارد. برخی اپلیکیشن‌ها دکمه‌ی Back دارند و برخی دیگر با سوایپ از لبه‌ی چپ یا راست گوشی به طرفین به منوی قبلی باز می‌گردند و در برخی هر دوشیوه عمل می‌کند.

در آیفون‌هایی که فاقد دکمه‌ی Home هستند، اپل از ژست‌های حرکتی استفاده کرد و نوار کوچکی را در پایین صفحه به این منظور اختصاص داد که سوایپ روی این نوار به بالا و سوایپ طولانی به ترتیب برای بازگشت به صفحه اصلی و بازکردن برنامه‌های اخیر تعریف شده‌اند و غیر از این‌راه دیگری برای ناوبری وجود ندارد، مگر آن‌که دکمه‌ی هوم مجازی را با استفاده از قابلیت Assistive Touch فعال کنید.

ناوبری و جابجایی بین منوها در One UI و MIUI به دوشکل ژست‌های حرکتی و دکمه‌ها امکان‌پذیر است، برخلاف آیفون که بازگشت به منوی قبل بستگی به نوع اپلیکیشن دارد، در دو رابط کاربری اندروید با سوایپ کردن لبه چپ یا راست صفحه در هر برنامه‌ای امکان‌پذیر است و اگر این ژست حرکتی با ژست‌های خود اپلیکیشن تداخل داشته باشد می‌توانید تأخیر و حساسیت آن‌را تغییر دهید. همچنین بسیاری از افراد همچنان با ژست‌های حرکتی احساس راحتی نمی‌کنند بدین ترتیب در گوشی‌های اندرویدی می‌توانید ناوبری سه‌ دکمه‌ای را فعال کنید.

منوی تنظیمات

درست است که تنظیمات جزء اپلیکیشن‌های گوشی دسته‌بندی می‌شود اما یکی از مهم‌ترین بخش‌های رابط کاربری هر سیستم‌عامل است که طراحی و گرافیک دکمه‌ها و گزینه‌ها، دسته‌بندی صحیح و گویا بودن گزینه‌ها نقش مهمی در عدم سردرگمی کاربران به‌هنگام دسترسی به تنظیمات موردنظرشان را ایفا می‌کند.

در این زمینه،‌ سامسونگ نهایت تلاش خود را به‌کار گرفته تا تنظیمات را به بدیهی‌ترین شکل ممکن سازمان‌دهی کند و می‌توان گفت که به هدف خود در رابط کاربری One UI دست پیدا کرده است. در این رابط کاربری تمامی تنظیمات به شکل منظمی در دسته‌بندی‌های خود قرار گرفته‌اند و کاربر به‌راحتی تنظیم موردنظر خود را پیدا می‌کند.

در رابط کاربری MIUI تنظیمات آن‌گونه که باید در دسته‌بندی‌های درستی قرار ندارند و گاهی از یک تنظیم چندین منو برای پیکربندی آن‌ها وجود دارد. برای مثال شیائومی تنظیمات حریم‌خصوصی، دسترسی‌ها و بهینه‌سازی باتری و چند مورد دیگر از رابط کاربری خود را از سیستم‌عامل اندروید مجزا کرده و تنظیمات آن‌ها از دو یا چند ناحیه پیکربندی می‌شود. متأسفانه بسیاری از قابلیت‌ها و تنظیمات هسته‌ی اندروید نیز در رابط کاربری MIUI حذف، مخفی یا با سبک متفاوتی جانشین می‌شوند که ممکن است مسیر پیکربندی برخی از بخش‌های مهم را مسدود کند.

چند دستگی تنظیمات مربوط به دسترسی‌های اپلیکیشن‌ها در رابط کاربری MIUI

یک اشکال دیگر رابط کاربری MIUI ناهماهنگی در برخی اپلیکیشن‌های ضروری پیش‌فرض بوده و دلیل آن بازار عرضه‌ گوشی‌های شیائومی است. در نسخه‌های جهانی گوشی‌های شیائومی برخی برنامه‌های این رابط کاربری با برنامه‌های گوگل یا برنامه‌هایی متفاوت جایگزین می‌شوند که تجربه‌ی کاربری را به‌شدت متخل می‌کند و این به عقیده‌ی ما یکی از ایرادات اساسی این رابط کاربری است که آن‌را از سادگی و یکپارچگی اندکی دور می‌کند. این اجبار درحالی اتفاق می‌افتد که گوشی‌های سامسونگ، اختیار استفاده از اپلیکیشن‌های پیش‌فرض یا گوگل را بر عهده کاربر می‌گذارد و امکان پاک کردن نسخه‌ی مشابه‌ را فراهم می‌کند.

در بحث مقایسه تنظیمات iOS با دو رابط کاربری دیگر، سبک منوی تنظیمات One UI و iOS بیشتر شبیه به هم هستند، از این‌جهت که گزینه‌های مختلف با آیکون‌های توپر مشخص شده و در بالای صفحه، بنری برای مدیریت حساب کاربری سامسونگ و اپل آیدی اختصاص داده شده است.

اما در شیوه‌ی گروه‌بندی تنظیمات، iOS و MIUI به‌ یکدیگر شباهت بیشتری دارند. به‌طور کلی منوی تنظیمات گوشی‌های سامسونگ نسبت به این دو منظم‌تر است. این نظم زمانی بیشتر نمود پیدا می‌کند که تنظیمات مربوط به اپلیکیشن‌های نصب‌شده و پیش‌فرض به‌جای این‌که در منوی تنظیمات انباشه شده و شاهد یک لیست بلندبالا باشیم، در بخش Apps جای گرفته یا دسترسی به تنظیمات اپلیکیشن‌های شخص ثالث از درون خود آن‌ها صورت می‌گیرد.

 

قابلیت‌ها و امکانات

سازندگان گوشی‌های هوشمند،‌ برخی امکانات ویژه‌ای را به رابط کاربری گوشی‌های خود نیز می‌افزایند که برخی از آن‌ها می‌تواند بسیار کاربردی باشند. تعداد زیادی از این امکانات را می‌توان در رابط‌های کاربری مختلف با نصب اپلیکیشن‌ تجربه کرد، اما به‌طور کلی بهترین تجربه از یک ویژگی یا عملکرد زمانی است که خود رابط کاربری آن‌را به‌صورت پیش‌فرض ارائه کند.

سیستم‌عامل iOS از این نظر کمی نسبت به گوشی‌های اندرویدی ضعف دارد و دلیل آن نیز به سیاست‌های اپل بازمی‌گردد. البته به این معنا نیست که آيفون ویژگی‌های خارق‌العاده‌ای را ارائه نمی‌دهد بلکه بسیاری از این ویژگی‌ها بیشتر در بهبود تجربه استفاده از گوشی و قابلیت‌های دسترسی است. آیفون یکی از نمونه‌های کم‌نظیر گوشی‌هایی است که امکانات دسترسی‌پذیری آن (Accessbility) و ژست‌های حرکتی آن نه‌تنها برای افراد معلول یا دارای مشکل بینایی و شنوایی بلکه برای افراد عادی نیز قابلیت‌های کاربری و مفیدی ارائه می‌دهد.

دو رابط کاربری اندرویدی و iOS در برخی امکانات مهم بسیار به یکدیگر نزدیک شده‌اند. برای مثال در بخش حریم خصوصی،‌ اندروید پیشرفت‌های بسیاری داشته است و هنگام دسترسی یک اپلیکیشن به دوربین، موقعیت و میکروفون به او اطلاع داده می‌شود، همچنین سوابق دسترسی نیز در یک داشبورد جامع به کاربر نمایش داده می‌شوند. اطلاعات مربوط به آمار استفاده از گوشی و اپلیکیشن‌ها و قابلیت‌های کمک به تمرکز بیشتر و کاهش حواس پرتی نیز هم‌اکنون در همه‌ی سیستم‌عامل‌ها وجود دارد.

گفتن تمامی قابلیت‌های اختصاصی رابط‌های کاربری در این مقاله نمی‌گنجد و ما در مطالب جداگانه‌ای امکانات ویژه‌ی رابط‌های کاربری مختلف را بررسی خواهیم کرد اما در مورد رابط کاربری سامسونگ و شیائومی می‌توان به قابلیت‌هایی مانند Dual App/Messenger یا ایجاد نسخه‌ی دوم از اپلیکیشن‌ها، ایجاد فضای دوم خصوصی و امن، بهینه‌ساز‌ها و لانچرهای مخصوص بازی‌های نصب شده در دستگاه اشاره کرد.

اگر گوشی سامسونگ یا شیائومی شما مجهز به نمایشگر AMOLED باشد، از قابلیت نمایشگر همیشه روشن یا Always on Display برخوردار خواهد بود که می‌تواند در نمایش ساعت، آخرین اعلان‌های دریافت شده یا نمایش عکس یا یک طرح گرافیکی دلخواه بدون روشن کردن نمایشگر گوشی کاربردی باشد. اج پنل (Edge Panel) یکی دیگر از ویژگی‌های کاربردی One UI است که به کمک آن می‌توانید به تعدادی از پنل‌ها شامل میان‌بر اپلیکیشن‌های پراستفاده، وظایف، افراد، قطب‌نما، خط‌کش و … دسترسی سریع داشته باشید. پس از فعال کردن اج پنل و انتخاب پنل‌های موردنظرتان یک دستگیره‌ی قابل شخصی‌سازی در گوشه‌ای از صفحه ظاهر می‌شود که اگر آن را به داخل صفحه بکشید پنل‌ها ظاهر می‌شوند.

در پنل اپ‌ها با لمس یک اپ امکان باز کردن آن در حالت صفحه تقسیم‌شده و پنجره شناور را خواهید داشت. اگر اپ را به مرکز صفحه بکشید اپ در حالت پنجره شناور و اگر اپ را به بالا یا پایین صفحه بکشید، اپ در حالت صفحه تقسیم‌شده باز خواهد شد. به طریقی مشابه، اکنون کاربران در MIUI 13 می‌توانند به برنامه‌های مورد علاقه خود در پنجره‌های شناور دسترسی داشته باشند. ویژگی سایدبار برای کاربرانی که شیفته چندوظیفگی هستند، راه آسان‌تری برای اجرای چندین برنامه به‌طور هم‌زمان یا جابه‌جایی سریع بین آن‌ها را میسر کرده است. این ویژگی قابل تنظیم است و حداکثر از ۱۰ برنامه پشتیبانی می‌کند.

در آخر باید اضافه کرد که به‌لطف همکاری مایکروسافت وسامسونگ، تعامل و یکپارچگی بین گوشی‌های این شرکت و ویندوز به مشابهت دستگاه‌های اکوسیستم اپل عمل می‌کند و شما با قابلیت Link to Windows می‌توانید کنترل کامل گوشی خود را از روی رایانه به‌دست بگیرید و محتوا را بین آن‌ها به‌راحتی به‌اشتراک بگذارید. برخی قابلیت‌های دیگر مانند DeX و Bixby routines هستند که البته در همه‌ی گوشی‌های سامسونگ وجود ندارد اما قابلیت‌‌های بسیار کاربردی هستند که بهره‌وری را از یک گوشی هوشمند دوچندان می‌کنند.

اصول طراحی رابط کاربری One UI و iOS

برای اطمینان از اینکه رابط‌ها و تعاملات برای استفاده کاربران آسان و قابل‌لمس باشند، سامسونگ و اپل در طراحی رابط کاربری‌ خود از چند اصل پیروی می‌کنند. قضاوت سر اینکه هر یک از این سازندگان تا چه حد در اجرای اصول خود موفق هستند به عهده کاربر نهایی است. در ادامه نگاه مختصری به این اصول خواهیم داشت.

هر دو سازنده بزرگ در طراحی رابط کاربری خود تمرکز روی برنامه و کار در حال اجرا را اصل مهمی می‌دانند. One UI از طرح‌های ساده و بصری برای کمک به تمرکز کاربر روی محتوا استفاده می‌کند تا تنظیمات و عملکردهایی که برای انجام سریع وظایف نیاز است به‌راحتی شناسایی شود. آیفون نیز بر یکپارچگی ظاهر و عملکرد اپ‌ها تأکید دارد. در iOS هر اپلیکیشن کاربردی می‌تواند با استفاده از گرافیک‌های ظریف، کنترل‌های استاندارد و رفتارهای قابل پیش‌بینی، تمرکز کاربر بر محتوا را محفوظ نگه دارد.

تعامل طبیعی با دستگاه و راحتی در استفاده مورد تأکید سامسونگ در این رابط کاربری است. One UI با ویژگی‌هایی مانند حالت تاریک برای کاهش خستگی چشم، صفحه‌کلید با کنتراست بالا برای تایپ آسان، سبک‌ و اندازه‌ قابل‌تغییر فونت‌ها برای سازگاری با نیاز افراد مختلف، باعث افزایش خوانایی و راحتی در مشاهده صفحه و برنامه‌ها می‌شود. برای اینکه کاربران بتوانند وظایف را بدون وقفه و سریع انجام دهند و تعامل آسانی داشته باشند، One UI صفحه برنامه‌ها را به دو قسمت (منطقه مشاهده در بالا که اطلاعات کلی اپ پیش‌فرض را در بر دارد و منطقه تعامل در زیر) تقسیم کرده است. با این کار دسترسی به مواردی مانند دکمه‌ها حتی در دستگاه‌هایی با صفحه‌نمایش بزرگ آسان‌تر شده است.

با طراحی سازگار One UI استفاده از آن در هر دستگاهی با هر اندازه صفحه‌نمایشی آسان است. تعامل در سامسونگ بدون توجه به اندازه صفحه‌نمایش ساده است و حذف یا افزودن مواردی مانند محتوا و عملکردها تنها برای افزایش قابلیت استفاده صورت می‌گیرد. همچنین قابلیت‌ها و برنامه‌های One UI براساس ویژگی‌های کاربران و نحوه استفاده آن‌ها از دستگاه‌هایشان سازگار می‌شود. یک مثال واضح که می‌توان آن را برای محقق شدن اهداف طراحی One UI به کار برد، نوار برنامه‌ای است که هنگام اسکرول کردن صفحه با آن جابه‌جا می‌شود تا همواره موارد موردنیاز کاربر دردسترس او باشند.

به واسطه همین نوار ابزار، کاربران با تمرکز بر کار در حال انجام در هر اندازه‌ای از صفحه‌نمایش می‌توانند به کمک یک دست به گزینه‌های کاربردی دسترسی داشته باشند.ازطرفی ثبات در طراحی از مسائل مهمی است که در تمام نسخه‌های iOS دیده می‌شود. طراحان اپل معتقد هستند که یک برنامه سازگار باید استانداردها و الگوهای آشنا را با استفاده از عناصر رابط، نمادهای شناخته‌شده، سبک متن استاندارد و اصطلاحات یکسانی که موردانتظار کاربر است، پیاده‌سازی کند.

بازخورد مناسب از دیگر اصول مدنظر آیفون است. برنامه‌های داخلی iOS در پاسخ به هر اقدام کاربر، بازخورد قابل‌توجهی ارائه می‌دهند. هنگام ضربه زدن، عناصر تعاملی به‌طور مختصر برجسته می‌شوند، نشانگرهای پیشرفت وضعیت عملیات طولانی‌مدت را به اشتراک می‌گذارند و انیمیشن و صدا به روشن شدن نتایج اقدامات کمک می‌کنند. در سراسر طراحی iOS، کنترل اوضاع در دست کاربران است.

یک برنامه می‌تواند یک مسیر عملی را پیشنهاد دهد یا در مورد عواقب خطرناک هشدار بدهد؛ اما معمولاً تصمیم‌گیری نهایی به عهده کاربر است. بهترین برنامه‌ها تعادل صحیحی بین درگیر نگه داشتن کاربران و اجتناب از نتایج ناخواسته دارند. در رابط کاربری آیفون برنامه‌ها با قابل‌پیش‌بینی نگه داشتن عناصر تعاملی، تأیید اقدامات مخرب و آسان کردن لغو عملیات حتی زمانی که در حال انجام هستند، به کاربران حس تحت کنترل بودن شرایط را می‌دهند.

مواردی که در بالا ذکر شد از اصولی هستند که سازندگان اظهار دارند به اجرای آن پایبند هستند. جز چند مورد قابل‌لمس تفاوت چندانی بین اصول طراحی این دو سازنده وجود ندارد و تقریباً بیشتر آن‌ها در هر دو رابط کاربری دیده می‌شوند. درآخر این تجربه کاربر است که نشان می‌دهد کدام رابط کاربری به اصول خود پایبندتر و در کل موفق‌تر بوده است.

نتیجه‌گیری

هر یک از رابط‌های کاربری که به مقایسه‌های آن پرداختیم از نظر طراحی، ظاهر و امکات دارای نقاط قوت و ضعفی هستند. iOS تأکید بسیار ویژه‌ای روی سادگی و کیفیت بالای تجربه‌ی کاربری دارد. تیم توسعه‌ی نرم‌افزاری اپل تمرکز ویژه‌ای روی این موضوع داشته و از این‌رو از بالاترین استاندارد‌های UI/UX بهره می‌برد که می‌توان نتیجه‌ی آن را در شیوه‌ی نمایش عمق، طراحی آیکون‌ها و المان‌های گرافیکی سیستم‌عامل و حرکات و انیمیشن‌های بسیار چشم نواز مشاهده کرد. عمده‌ی تمرکز نسخه‌های جدیدتر این سیستم‌عامل روی بهبود بیشتر تجربه‌ی کاربری بوده و تحولات ظاهری در آن چندان موردانتظار نیست.

One UI جز آن دسته از رابط‌های کاربری اندروید است که سامسونگ در آن مسیر بی‌آلایشی و سادگی را درپی گرفته اما درعین‌حال دست کاربر را در شخصی‌سازی هر بخش از رابط کاربری به‌کامل‌ترین شکل ممکن باز گذاشته و امکاناتی پیش‌روی کاربر قرار می‌دهد تا بیشترین بهره‌وری را از گوشی خود داشته باشد به‌نحوی که کیفیت تجربه‌ی کاربری در بالاترین سطوح قرار داشته و از گزینه‌های بیهوده و بی‌مصرف پرهیز شود. سامسونگ در فرایند شکل‌گیری آن تمرکز ویژه‌ای روی انجام امور با یک دست داشته است.

MIUI از آن دسته از رابط‌های کاربری است که به جنبه‌ی زیبایی شناسی آن اهمیت فراوانی داده شده است و سعی دارد تجربه‌ی کاربری مشابه گوشی‌های آیفون را در کنار شخصی‌سازی‌ها و امکانات متنوع و فراوان برای کاربران اندروید به ارمغان بیاورد به نحوی که کاربر هیچ احساس کمبود نداشته باشد. گرچه از نظر زیبایی شناسی رابط کاربری MIUI حرف‌های بسیاری برای گفتن دارد و بسیاری از گوشی‌های شیائومی به‌عنوان آیفون اندرویدی تعبیر می‌کنند اما این رابط نقص‌هایی دارد که به برخی از آن‌ها اشاره شد با این ‌حال عملکرد عمومی این رابط کاربری به اندازه‌ای خوب است که کنار One UI و iOS جز محبوب‌ترین‌ها باشد.

در انتها این خود شما هستنید که باید براساس اولویت‌ها، امکانات و مقایسه‌هایی که انجام شد تصمیم نهایی خود را بگیرید. شاید بتوان گفت که در بحث انتخاب گوشی هوشمند براساس تفاوت‌های ظاهری رابط کاربری One UI با MIUI و iOS سلیقه و اعتماد شما به برند، مهم‌ترین فاکتور انتخابی است.